stringtranslate.com

هارمونی واکه

در آواشناسی ، هارمونی مصوت یک قاعده واج شناختی است که در آن مصوت های یک حوزه معین - معمولاً یک کلمه واج شناختی - باید ویژگی های متمایز خاصی را به اشتراک بگذارند (بنابراین "در هماهنگی"). هارمونی واکه‌ها معمولاً فاصله زیادی دارد، به این معنی که واکه‌های آسیب‌دیده نیازی به مجاورت فوری ندارند، و می‌تواند بخش‌های مداخله‌ای بین مصوت‌های آسیب‌دیده وجود داشته باشد. به طور کلی یک واکه باعث تغییر در واکه‌های دیگر، به صورت تدریجی یا پس‌رونده، در دامنه می‌شود، به طوری که واکه‌های آسیب‌دیده با ویژگی مربوط به واکه ماشه مطابقت دارند. ویژگی‌های واج‌شناختی رایجی که کلاس‌های طبیعی واکه‌های دخیل در هارمونی واکه‌ها را تعریف می‌کنند عبارتند از: پشتی واکه ، ارتفاع واکه ، بینی ، گرد بودن ، و ریشه زبان پیشرفته و جمع‌شده .

هارمونی واکه در بسیاری از زبان های چسبناک یافت می شود . دامنه معینی از هارمونی مصوت ها اغلب در سراسر مرزهای تکواژها قرار می گیرد و پسوندها و پیشوندها معمولاً از قوانین هارمونی مصوت پیروی می کنند.

اصطلاحات

اصطلاح هارمونی مصوت به دو معنای متفاوت به کار می رود.

در معنای اول، به هر نوع فرآیند همسان سازی طولانی مدت حروف صدادار، اعم از پیش رونده یا قهقرایی اشاره دارد . هنگامی که به این معنا استفاده می شود، اصطلاح هارمونی مصوت مترادف با اصطلاح استعاره است .

در معنای دوم، هارمونی واکه فقط به هارمونی واکه پیشرونده (از آغاز تا پایان) اشاره دارد. برای هارمونی قهقرایی از اصطلاح umlaut استفاده می شود. از این نظر، استعاره اصطلاح کلی است در حالی که هارمونی مصوت و umlaut هر دو زیر انواع استعاره هستند. اصطلاح umlaut نیز به معنای دیگری برای اشاره به نوعی درجه بندی مصوت استفاده می شود . در این مقاله از "هرمونی واکه" برای هارمونی پیشرونده و قهقرایی استفاده می شود.

"مسافت طولانی"

فرآیندهای هارمونی "فاصله طولانی" هستند به این معنا که همسان سازی شامل صداهایی است که توسط بخش های مداخله ای (معمولاً بخش های همخوان) از هم جدا می شوند. به عبارت دیگر، هارمونی به جذب صداهایی اطلاق می شود که مجاور یکدیگر نیستند . به عنوان مثال، یک مصوت در ابتدای یک کلمه می تواند باعث جذب در یک مصوت در انتهای یک کلمه شود. این یکسان سازی در کل کلمه در بسیاری از زبان ها رخ می دهد. این به صورت شماتیک در نمودار زیر نشان داده شده است:

در نمودار بالا، V a (واکه نوع-a) باعث می شود V b زیر (واکه نوع-b) جذب شود و به همان نوع مصوت تبدیل شود (و بنابراین، به طور استعاری، "هم آهنگ" می شوند).

مصوتی که باعث جذب مصوت می شود اغلب ماشه نامیده می شود در حالی که مصوت هایی که جذب می شوند (یا هماهنگ می شوند ) هدف نامیده می شوند . هنگامی که محرک های واکه در ریشه یا ساقه یک کلمه قرار می گیرند و پسوندها حاوی اهداف هستند، به این هارمونی واکه کنترل شده با ساقه می گویند (وضعیت مخالف آن غالب نامیده می شود ). [1] این نسبتاً در میان زبان‌های دارای هارمونی مصوت [ نیازمند منبع ] رایج است و ممکن است در پسوند دایتی مجارستانی دیده شود :

پسوند داتیو دو شکل مختلف دارد -nak/-nek . شکل -nak بعد از ریشه با مصوت های پشت ظاهر می شود ( o و a واکه های عقب هستند). شکل -nek بعد از ریشه با مصوت های جلو ظاهر می شود ( ö و e مصوت های جلویی هستند).

ویژگی های هارمونی واکه ها

هارمونی واکه ها اغلب شامل ابعادی مانند

در بسیاری از زبان‌ها، مصوت‌ها به مجموعه‌ها یا طبقات خاصی تعلق دارند، مانند مصوت‌های عقب یا مصوت‌های گرد. برخی از زبان ها بیش از یک سیستم هماهنگی دارند. برای مثال، زبان‌های آلتایی پیشنهاد می‌شود که یک هارمونی گرد دارند که بر یک هارمونی پشتی قرار گرفته است.

حتی در میان زبان‌هایی که هارمونی مصوت دارند، همه مصوت‌ها نیازی به مشارکت در تبدیل مصوت ندارند. به این حروف صدادار خنثی می گویند . مصوت های خنثی ممکن است مات باشند و فرآیندهای هارمونیک را مسدود کنند یا ممکن است شفاف باشند و بر آنها تأثیر نگذارند. [1] صامت های میانی نیز اغلب شفاف هستند.

در نهایت، زبان‌هایی که دارای هارمونی مصوت هستند، اغلب امکان ناهماهنگی واژگانی یا کلماتی با مجموعه‌های مختلط از مصوت‌ها را می‌دهند، حتی زمانی که یک مصوت خنثی مات در کار نباشد. Van der Hulst و van de Weijer (1995) به دو مورد از این قبیل اشاره می کنند: تکواژهای ماشه ای چند هجایی ممکن است حاوی مصوت های غیر خنثی از مجموعه های هارمونیک مخالف باشند و تکواژهای هدف خاص به سادگی هماهنگ نمی شوند. [1] بسیاری از کلمات قرضی ناهماهنگی را نشان می دهند. به عنوان مثال، ترکی vakit ، ("زمان" [از عربی waqt ]). * vak ı t انتظار می رفت.

زبان هایی با هارمونی مصوت

کره ای

در زبان کره ای سه دسته از حروف صدادار وجود دارد : مثبت، منفی و خنثی. این دسته ها به طور آزاد از مصوت های جلو (مثبت) و وسط (منفی) پیروی می کنند. کره میانه هارمونی مصوت قوی داشت. با این حال، این قانون دیگر به شدت در کره ای مدرن رعایت نمی شود. در کره‌ای مدرن، فقط در موارد خاصی مانند onomatopoeia ، صفت‌ها ، قیدها ، صرف و الفاظ استفاده می‌شود . مصوت ㅡ ( eu ) یک مصوت تا حدی خنثی و یک مصوت تا حدی منفی در نظر گرفته می شود. رگه‌های دیگری از هارمونی واکه‌ها در کره‌ای مدرن وجود دارد: بسیاری از کلمات بومی کره‌ای تمایل دارند از هارمونی مصوت پیروی کنند، مانند 사람 ( سارام ، «شخص») و 부엌 ( bu-eok ، «آشپزخانه»).

مغولی

مغولی هم هارمونی ریشه زبان و هم هارمونی گرد را نشان می دهد. به طور خاص، هارمونی ریشه زبان شامل مصوت های: /a، ʊ، ɔ/ (+RTR) و /i، u، e، o/ (-RTR) می شود. مصوت /i/ از نظر آوایی شبیه به مصوت های -RTR است. با این حال، تا حد زیادی برای هارمونی مصوت شفاف است. هارمونی گرد فقط بر حروف صدادار باز، /e, o, a, ɔ/ تأثیر می گذارد . برخی از منابع به بعد هماهنگی اولیه به عنوان فارنژیالیزاسیون یا کامی (در میان دیگران) اشاره می کنند، اما هیچ یک از اینها از نظر فنی صحیح نیست. به همین ترتیب، اشاره به ± RTR به عنوان تنها ویژگی تعیین کننده دسته های مصوت در مغولی نیز کاملاً دقیق نیست. در هر صورت، دو دسته مصوت اساساً با توجه به موقعیت ریشه زبان متفاوت هستند و ± RTR یک توصیف مناسب و نسبتاً دقیق برای پارامترهای مفصلی درگیر است. [6] [7] [8]

زبان های ترکی

زبان‌های ترکی سیستم‌های هارمونی مصوت خود را از زبان پروتو-ترکی که قبلاً یک سیستم کاملاً توسعه یافته داشت به ارث برده‌اند. تنها استثناء ازبکی است که به دلیل نفوذ گسترده فارسی ، هارمونی مصوت خود را از دست داده است. با این حال، نزدیکترین خویشاوند آن، اویغور ، هارمونی مصوت ترکی را حفظ کرده است.

آذربایجانی

سیستم هماهنگی مصوت آذربایجانی دارای حروف صدادار جلو/پشت و گرد/گرد نشده است. [9]

تاتاری

تاتاری حروف صدادار خنثی ندارد. مصوت é فقط در وام واژه ها یافت می شود . حروف صدادار دیگر نیز در کلمات قرضی یافت می شوند، اما آنها به عنوان واکه های برگشتی دیده می شوند. زبان تاتاری نیز هارمونی گرد دارد، اما در نوشتار نشان داده نمی شود. O و ö را فقط در هجای اول می‌توان نوشت، اما مصوت‌هایی که علامت‌گذاری می‌کردند را می‌توان در جایی که ı و e می‌نوشت تلفظ کرد.

قزاقستان

سیستم هارمونی مصوت قزاقستان در درجه اول یک سیستم جلو/پشت است، اما سیستمی از هارمونی گرد نیز وجود دارد که با املا نشان داده نمی شود.

قرقیزستان

سیستم هارمونی مصوت قرقیزستان در درجه اول یک سیستم جلو/پشت است، اما سیستمی از هارمونی گرد نیز وجود دارد که به شدت شبیه به سیستم قزاقستانی است.

ترکی

ترکی دارای یک سیستم هارمونی مصوت دو بعدی است که در آن واکه ها با دو ویژگی مشخص می شوند: [± جلو] و [± گرد]. دو مجموعه از سیستم های هارمونی صوتی وجود دارد: یکی ساده و دیگری پیچیده. ساده مربوط به حروف صدادار کم e، a است و فقط ویژگی [± جلو] ( e front vs a back) را دارد. مختلط مربوط به حروف صدادار بلند i، ü، ı، u است و دارای هر دو ویژگی [±جلو] و [±گرد] است ( i جلو گرد در مقابل ü جلو گرد و ı عقب گرد در مقابل u پشت گرد). حروف صدادار نزدیک به وسط ö، o در فرآیندهای هارمونی واکه ها دخالت ندارند.

هماهنگی جلو و عقب

ترکی دو دسته از حروف صدادار دارد - جلو و عقب . هارمونی واکه بیان می کند که کلمات ممکن است دارای حروف صدادار جلو و عقب نباشند. بنابراین، بیشتر پسوندهای دستوری به صورت جلو و عقب می آیند، به عنوان مثال Türkiye' de "در ترکیه" اما آلمان" da "در آلمان".

هارمونی گرد

علاوه بر این، یک قاعده ثانویه وجود دارد که i و ı در پسوندها به ترتیب پس از مصوت های گرد شده به ü و u تبدیل می شوند ، بنابراین پسوندهای خاص دارای اشکال اضافی هستند. این به ساخت و سازهایی مانند Türkiye' dir "آن ترکیه است"، kapı dır "در است"، اما gün dür "این روز است"، karpuz dur "این هندوانه است".

استثنائات

همه پسوندها به طور کامل از هارمونی مصوت ها تبعیت نمی کنند.

در پسوند -(i)yor ، o ثابت است، در حالی که i مطابق با مصوت قبلی تغییر می کند. به عنوان مثال sön ü y o r – "او/او/آن محو می شود". به همین ترتیب، در پسوند -(y)ken ، e ثابت است: Roma'dayk e n - "When in Rome"; و همینطور i در پسوند -(y)ebil : inanıl a b i lir – «معتبر». پسوند -ki هماهنگی جزئی را نشان می‌دهد، هرگز مصوت پشتی را نمی‌گیرد، بلکه فقط به نوع مصوت جلو اجازه می‌دهد -kü : dünk ü – «متعلق به دیروز». yarınk i – «تعلق به فردا».

بیشتر کلمات ترکی نه تنها برای پسوند هارمونی مصوت دارند، بلکه در داخل نیز هماهنگی دارند. با این حال، استثناهای زیادی وجود دارد.

واژه‌های مرکب با توجه به هارمونی مصوت، واژه‌های جداگانه در نظر گرفته می‌شوند: واکه‌ها لازم نیست بین اعضای ترکیب هماهنگ شوند (بنابراین اشکالی مانند bu | gün "this|day" = "امروز" مجاز هستند). هارمونی حروف صدادار برای واژه‌های قرضی اعمال نمی‌شود ، مانند otobüs - از فرانسوی "autobus". همچنین چند کلمه بومی ترکی مدرن وجود دارد که از این قاعده پیروی نمی کنند (مانند anne "مادر" یا kardeş "خواهر و برادر" که به ترتیب از هارمونی مصوت ها در اشکال قدیمی تر خود پیروی می کردند، آنا و karındaş ). با این حال، در چنین کلماتی، پسوندها با مصوت نهایی هماهنگ می شوند. بنابراین annes i - "مادر او"، و voleybolc u - "والیبالیست".

در برخی از وام‌ها، مصوت نهایی a ، o یا u است و بنابراین شبیه یک مصوت پشتی است، اما از نظر آوایی در واقع یک مصوت جلو است و بر این اساس هارمونی مصوت را کنترل می‌کند. به عنوان مثال کلمه ساعت به معنای «ساعت» یا «ساعت»، واژه ای قرضی از عربی است. جمع آن sa a tl e r است . این واقعاً یک استثنا برای خود هارمونی مصوت نیست. بلکه از این قاعده مستثنی است که a دلالت بر مصوت جلو دارد.

ناهماهنگی از طریق قیاس از بین می رود، به ویژه در کلمات قرضی. به عنوان مثال Hüsnü (نام مرد) < قبلی Hüsni ، از عربی husnî ; Müslüman «مسلم، مسلمان (ص. و n.)» < ترکی عثمانی müslimân ، از فارسی mosalmân .

تووان

تووان یکی از کامل ترین سیستم های هارمونی مصوت را در میان زبان های ترکی دارد. [11]

فارسی

فارسی زبانی است که انواع هارمونی واکه های پسرونده و پیشرونده را در کلمات و عبارات مختلف شامل می شود. [12]

در فارسی، هارمونی حروف صدادار پیشرونده فقط در مواردی که به ضمایر متصل می شود، در مورد حرف اضافه/پس از آن صدق می کند.

در فارسی، هارمونی واکه‌ای واپس‌گرا، برخی از ویژگی‌ها از مصوت غیر ابتدایی آغازگر به مصوت هدف در هجای قبلی گسترش می‌یابد. کاربرد و عدم کاربرد این هارمونی پشتی که می تواند هارمونی گردی نیز محسوب شود.

زبان های اورالیک

بسیاری از زبان‌های اورالیک، هرچند نه همه، هماهنگی مصوت‌ها را بین حروف صدادار جلو و عقب نشان می‌دهند. هارمونی واکه اغلب در پروتو-اورالیک وجود داشته است ، اگرچه دامنه اصلی آن همچنان موضوع بحث است.

سامویدیک

هارمونی واکه در نگاناسان یافت می شود و همچنین برای پروتو سامویدیک بازسازی شده است .

مجارستانی

انواع مصوت

زبان مجارستانی ، مانند خویشاوند دوردست خود، فنلاندی، دارای سیستم یکسانی از حروف صدادار جلو ، عقب و میانی (خنثی) است، اما پیچیده‌تر از فنلاندی است و برخی از فرآیندهای هارمونی مصوت‌ها. قاعده اصلی این است که کلماتی که حداقل یک مصوت پشتی دارند پسوندهای مصوت ( kar ba - in(to) the arm) را دریافت می کنند، در حالی که کلماتی که مصوت های عقب را ندارند پسوندهای مصوت جلویی ( kéz be - in(to) the hand) دارند. کلمات تک مصوت که فقط مصوت های خنثی ( i ، í یا é ) دارند غیرقابل پیش بینی هستند، اما e یک پسوند مصوت جلویی می گیرد.

یکی از تفاوت‌های اساسی در طبقه‌بندی بین مجارستانی و فنلاندی این است که مجاری استاندارد (همراه با 3 گویش از 10 گویش محلی) تفاوت بین فنلاندی «ä» [æ] و «e» [e]  - مصوت جلوی مجارستانی «e» را مشاهده نمی‌کند. [ ɛ] از نزدیک به عنوان مصوت جلوی فنلاندی 'ä' [æ] تلفظ می شود . 7 گویش از 10 گویش محلی دارای واکه ë [e] هستند که هرگز بخشی از الفبای مجارستانی نبوده است، بنابراین در نوشتار استفاده نمی شود.

رفتار حروف صدادار خنثی

مصوت‌های جلویی گرد نشده (یا واکه‌های میانی یا خنثی ) می‌توانند همراه با واکه‌های عقب (مانند r é p a carrot، k o cs i car) یا مصوت‌های گرد جلو (مانند tető ، tündér ) رخ دهند، اما مصوت‌های جلویی گرد و مصوت‌های عقب می‌توانند تنها در کلماتی که منشأ خارجی دارند با هم دیده می شوند (مثلاً sofőr = راننده، کلمه فرانسوی به معنای راننده). قانون اساسی این است که کلماتی که شامل حداقل یک مصوت پشتی هستند پسوندهای مصوت را پس می‌گیرند (مثلاً répában در هویج، kocsiban در ماشین)، در حالی که کلماتی که مصوت‌های عقب را حذف می‌کنند معمولاً پسوندهای مصوت جلو را می‌گیرند (به جز کلماتی که فقط مصوت‌های i یا í را شامل می‌شوند. ، که هیچ قانون کلی برای آن وجود ندارد، به عنوان مثال lisztet ، hídat ).

برخی قوانین و دستورالعمل های دیگر که باید در نظر گرفته شوند:

پسوندهایی با اشکال متعدد

پسوندهای گرامری در مجارستان می توانند یک، دو، سه یا چهار شکل داشته باشند:

مثالی در مورد اعداد اصلی:

مانسی

هماهنگی واکه ها در مانسی جنوبی اتفاق افتاد .

خانتی

در زبان خانتی ، هارمونی مصوت ها در گویش های شرقی رخ می دهد و بر پسوندهای عطفی و اشتقاقی تأثیر می گذارد. لهجه واخ-واسیوگان دارای سیستم به خصوص هماهنگی مصوت است: [13]

حروف صدادار ماشه ای در هجای اول یک کلمه قرار می گیرند و پشت کل کلمه را کنترل می کنند. حروف صدادار هدف تحت تأثیر هماهنگی مصوت ها قرار می گیرند و در هفت جفت جلویی با ارتفاع و گردی مشابه مرتب می شوند که به آرکیفونم های A، O، U، I، Ɪ، Ʊ اختصاص داده شده اند.

مصوت های /e/ ، /œ/ و /ɔ/ فقط در هجای اول یک کلمه ظاهر می شوند و بنابراین به شدت مصوت های ماشه ای هستند. تمام کیفیت های مصوت دیگر ممکن است در هر دو نقش عمل کنند.

هارمونی واکه ها در گویش های شمالی و جنوبی و همچنین در گویش سورگوت شرقی خانتی از بین رفته است.

ماری

بیشتر انواع زبان ماری دارای هارمونی مصوت هستند.

ارزیا

زبان ارزیا سیستم محدودی از هارمونی مصوت دارد که فقط شامل دو واج مصوت است: /e/ (جلو) در مقابل /o/ (پشت).

موکشا ، نزدیکترین خویشاوند ارزیا، هیچ هارمونی واکه‌ای واجی ندارد، اگرچه /ə/ دارای آلوفون‌های جلو و عقب در توزیعی شبیه به هارمونی مصوت در ارزیا است.

زبانهای فنلاندی

هارمونی واکه ها در بیشتر زبان های فنلاندی یافت می شود . در لیوونی و در استونیایی استاندارد گم شده است ، جایی که مصوت های جلویی ü ä ö فقط در هجای اول (تاکید) دیده می شود. زبان استونیایی جنوبی ویرو (و ستو ) و همچنین برخی از گویش‌های استونیایی [شمالی]، هارمونی مصوت‌ها را حفظ می‌کنند.

فنلاندی
نموداری که هارمونی واکه ها را در فنلاندی نشان می دهد.
هارمونی واکه های فنلاندی و توافق موردی که نمونه آن mahdollisissa yllättävissä tilanteissa ("در موقعیت های غیرمنتظره احتمالی") است: mahdollinen -ssa را می گیرد ، yllättävä -ssä و tilanne را می گیرد ، با یک واکه خنثی اول اما یک واکه عقب دوم، -ssa را می گیرد .

در زبان فنلاندی ، سه دسته از حروف صدادار وجود دارد - جلو ، عقب و خنثی ، که در آن هر واکه جلویی دارای یک جفت واکه عقب است. پایان‌های دستوری مانند حرف و پایان‌های اشتقاقی - اما نه انکلیتیک - فقط دارای مصوت‌های آرشیفونمیک U، O، A هستند که به صورت پشت [u، o، ɑ] یا جلو [y، ø، æ] در داخل یک کلمه  مشخص می‌شوند . از هارمونی مصوت این نتیجه حاصل می شود که هجای اولیه هر کلمه واحد (غیر مرکب) جلو یا عقب کل کلمه را کنترل می کند. در ابتدا، حروف صدادار خنثی شفاف هستند و تحت تأثیر هارمونی واکه قرار نمی گیرند. در هجای ابتدایی:

  1. یک واکه عقب باعث می شود که تمام هجاهای غیر اولیه با مصوت های عقب (یا خنثی) درک شوند، به عنوان مثال pos+ahta+(t)a → posahtaa
  2. یک مصوت جلو باعث می شود که تمام هجاهای غیر اولیه با حروف صدادار جلویی (یا خنثی) درک شوند، به عنوان مثال räj+ahta+(t)a → räjähtää .
  3. یک مصوت خنثی مانند یک مصوت جلو عمل می کند، اما جلو یا عقب کلمه را کنترل نمی کند: اگر مصوت های عقب در هجاهای غیرابتدای وجود داشته باشد، کلمه مانند آن عمل می کند که با مصوت های عقب شروع شده است، حتی اگر از پایان های مشتق گرفته شده باشند. مثلاً sih+ahta+(t)a → sihahtaa cf. sih+ise+(t)a → sihistä .

به عنوان مثال:

برخی از لهجه‌هایی که دارای کدهای دیفتانگی باز تغییر صدا هستند، حروف صدادار آرکیفونمیک را در هجای اولیه نیز مجاز می‌دانند. برای مثال، «ie» استاندارد به‌صورت «ia» یا «iä» که با هجاهای غیرابتدای کنترل می‌شود، در گویش تامپر منعکس می‌شود، مثلاً tiä ← tie but miakka ← miekka

... همانطور که توسط tuotteessa (نه * tuotteessä ). حتی اگر مصوت های جلویی از نظر واجی قبل از پسوند -nsa باشد ، از نظر دستوری قبل از کلمه ای قرار می گیرد که توسط یک واکه پشتی کنترل می شود. همانطور که در مثال‌ها نشان داده شده است، حروف صدادار خنثی سیستم را نامتقارن می‌کنند، زیرا از نظر واج‌شناسی مصوت‌های جلو هستند، اما کنترل جلو/پشت را به هر واکه‌ی دستوری جلو یا عقب واگذار می‌کنند. تغییر کمی در کیفیت واکه های واقعی صدادارهای خنثی وجود دارد.

در نتیجه، زبان فنلاندی اغلب با تلفظ کلمات خارجی که از هارمونی مصوت پیروی نمی کنند، مشکل دارند. به عنوان مثال، olympia اغلب olumpia تلفظ می شود . موقعیت برخی از وام ها غیراستاندارد (مانند chattailla/chättäillä ) یا نامناسب است (به عنوان مثال polymeeri ، گاهی اوقات polumeeri تلفظ می شود ، و autoritäärinen ، که هارمونی مصوت ها را نقض می کند). در جایی که یک کلمه خارجی با استفاده نکردن از مصوت های جلویی، هماهنگی مصوت ها را نقض می کند، زیرا با یک مصوت خنثی شروع می شود، هجای آخر به طور کلی به حساب می آید، اگرچه این قانون به طور نامنظم رعایت می شود. [14] آزمایش‌ها نشان می‌دهند که به عنوان مثال miljonääri همیشه (جلو) miljonääriä می‌شود ، اما marttyyri به طور مساوی هم marttyyria (پشت) و هم marttyyriä (جلو) می‌شود، حتی با یک بلندگو.

با توجه به هارمونی مصوت، کلمات مرکب را می توان کلمات جداگانه در نظر گرفت. به عنوان مثال، syyskuu («ماه پاییز» یعنی سپتامبر) دارای دو کلمه u و y است ، اما از دو کلمه syys و kuu تشکیل شده است و syys·kuu·ta (نه * syyskuutä ) را کاهش می‌دهد. همین امر در مورد enclitics نیز صدق می کند، به عنوان مثال taaksepäin "به عقب" از کلمه taakse "به پشت" و -päin "-wards" تشکیل شده است، که به عنوان مثال taaksepäinkään (نه * taaksepäinkaan یا * taaksepainkaan ) را می دهد. اگر ادغام صورت گیرد، واکه توسط برخی از گویندگان هماهنگ می شود، به عنوان مثال tälläinen pro tällainen ← tämän lainen .

برخی از کلمات فنلاندی که ساقه آنها فقط دارای حروف صدادار خنثی است، در هنگام عطف یا تشکیل کلمات جدید از طریق اشتقاق، یک الگوی متناوب از نظر هماهنگی مصوت نشان می دهند. مثال‌ها عبارتند از meri "دریا"، meressä "در دریا" ( غیر ضروری )، اما مرتا ( جزئی )، نه * mertä ; veri "خون"، verestä "از خون" ( الاتیو )، اما verta (جزئی)، نه * vertä ; pelätä "ترسیدن"، اما pelko "ترس"، نه * pelkö ; kipu "درد"، اما kipeä "درد"، نه * kipea .

زبان عامیانه هلسینکی دارای کلمات عامیانه ای است که ریشه هارمونی واکه ها را نقض می کند، به عنوان مثال Sörkka . این را می توان به عنوان نفوذ سوئدی تفسیر کرد.

Veps

زبان Veps تا حدی هارمونی مصوت را از دست داده است.

یوکوت ها

هارمونی واکه ها در همه زبان ها و گویش های یوکوتسان وجود دارد . به عنوان مثال، Yawelmani دارای 4 مصوت است (که علاوه بر این ممکن است بلند یا کوتاه باشد). اینها را می توان مانند جدول زیر گروه بندی کرد.

حروف صدادار در پسوندها باید با /u/ یا همتایان غیر /u/ یا با /ɔ/ یا غیر /ɔ/ همتا باشند . به عنوان مثال، مصوت در پسوند aorist وقتی به دنبال یک /u/ در ریشه می‌آید به صورت /u/ ظاهر می‌شود ، اما وقتی پس از همه مصوت‌های دیگر به‌عنوان /i/ ظاهر می‌شود . به همین ترتیب، مصوت در پسوند همسانی غیر جهت دار، زمانی که از یک /ɔ/ در ریشه پیروی می کند، به صورت /ɔ/ ظاهر می شود. در غیر این صورت به صورت /a/ ظاهر می شود .

علاوه بر هارمونی موجود در پسوندها، محدودیت هارمونی در ریشه‌های کلمه وجود دارد که در ساقه‌هایی که بیش از یک هجا دارند، لازم است همه مصوت‌ها دارای ابعاد گرد لب و ارتفاع زبان باشند. به عنوان مثال، یک ساقه باید شامل تمام مصوت‌های گرد شده بالا یا تمام مصوت‌های کم گرد و غیره باشد. این محدودیت با (i) پایین آمدن مصوت‌های بلند بلند و (ii) یک مصوت وابستگی [i] که با مصوت‌های بنیادی هماهنگ نیست، پیچیده‌تر می‌شود. .

بنگالی

در بنگالی هارمونی مصوت اصلی در حالت ɔ و o دیده می شود . یک کلمه هرگز نمی تواند با صدای ɔ پایان یابد . اگر در کلمه ای "অ" به دنبال صدای i یا صدای u وجود داشته باشد ، آن را به صورت o تلفظ می کنند، در غیر این صورت به صورت ɔ تلفظ می شود . به عنوان مثال، অনুবাদ ( onubad )(ترجمه) و অনেক (ɔnek) (بسیاری) با همان حرف شروع می شوند که به دلیل وجود "u" بعد از "o" در حرف اول متفاوت تلفظ می شوند. به طور مشابه، در غیاب هر گونه علامت دیاکریتیک بر روی هر حرف همخوان، مصوت پیش فرض آن با استفاده از همان قاعده، 'ɔ' یا 'o' است. به عنوان مثال করি (kori)( I do) و (কর)(kɔro)( you do) با استفاده از قوانین یکسان تلفظ می شوند.

سومری

شواهدی مبنی بر هماهنگی واکه ها بر اساس ارتفاع واکه یا ATR در پیشوند i 3 /e- در کتیبه های لاگاش پیش از سارگونیک وجود دارد (ویژگی های این الگو باعث شده است که تعداد انگشت شماری از محققان نه تنها یک واج /o/ را فرض کنند . اما حتی یک /ɛ/ و اخیراً یک /ɔ/ ) [15] بسیاری از موارد ادغام جزئی یا کامل مصوت پیشوندها و پسوندهای خاص به یک در هجای مجاور در برخی از دوره های بعدی در نوشتار منعکس شده است. ، و گرایش قابل توجه و البته نه مطلق برای ساقه های بی هجا به داشتن مصوت یکسان در هر دو هجا وجود دارد. [16] آنچه به نظر می رسد انقباض واکه در وقفه است (*/aa/، */ia/، */ua/ > a، */ae/ > a، */ue/ > u، و غیره) نیز بسیار رایج است. .

زبان های دیگر

هارمونی واکه ها تا حدی در بسیاری از زبان های دیگر مانند

انواع دیگر هارمونی

اگرچه هارمونی مصوت شناخته شده ترین هارمونی است، اما همه انواع هارمونی که در زبان های دنیا رخ می دهد فقط شامل مصوت ها نمی شود. انواع دیگر هارمونی شامل صامت است (و به عنوان هارمونی همخوان شناخته می شود ). انواع نادرتر هارمونی آنهایی هستند که شامل لحن یا هر دو مصوت و صامت هستند (مثلاً هارمونی postvelar ).

هارمونی واکه-صامت

برخی از زبان ها دارای فرآیندهای هماهنگی هستند که شامل تعامل بین مصوت ها و صامت ها می شود. به عنوان مثال، Chilcotin دارای یک فرآیند واجی است که به عنوان صاف کردن مصوت (یعنی هارمونی پس از ولار) شناخته می شود که در آن واکه ها باید با همخوان های uvular و pharyngealized هماهنگ شوند .

Chilcotin دارای دو دسته از حروف صدادار است:

علاوه بر این، Chilcotin دارای یک کلاس از صامت های "مسطح" حلقی است [tsˤ، tsʰˤ، tsʼˤ، sˤ، zˤ] . هر زمان که یک صامت از این طبقه در یک کلمه وجود داشته باشد، تمام مصوت های قبلی باید مصوت های مسطح باشند.

اگر صامت های مسطح در یک کلمه وجود نداشته باشند، تمام حروف صدادار از کلاس غیر مسطح خواهند بود:

سایر زبان‌های این منطقه از آمریکای شمالی (منطقه فرهنگ فلات)، مانند St'át'imcets ، فرآیندهای هارمونیک صدادار-صامت مشابهی دارند.

هماهنگی هجا

هماهنگی هجایی فرآیندی در زبان پروتو-اسلاوی اجدادی برای تمام زبان های اسلاوی مدرن بود . این به تمایل پیشانی (palatality) به تعمیم در کل هجا اشاره دارد. بنابراین، این شکلی از هارمونی صامت و مصوت بود که در آن ویژگی «کامی» یا «غیر کامی» به‌جای هر صدا به‌صورت مجزا، به یکباره به کل هجا اعمال می‌شد.

نتیجه این بود که حروف صدادار پشتی بعد از j یا یک صامت کامی جلو قرار می‌گرفتند و صامت‌ها قبل از j یا یک مصوت جلویی palatatalized می‌شدند. دیفتونگ ها نیز هماهنگ شدند، اگرچه به زودی به دلیل تمایل به پایان دادن به هجاها با مصوت (هجاها باز بودند یا باز شدند) آنها به زودی یکنواخت شدند. این قانون برای مدت طولانی پابرجا بود و تضمین می کرد که هجای حاوی مصوت جلو همیشه با صامت کام شروع می شود و هجای حاوی j همیشه قبل از یک صامت کامی و پس از آن یک مصوت جلو قرار می گیرد.

فرآیند مشابهی در Skolt Sami اتفاق می افتد ، جایی که کامی سازی صامت ها و جلویی حروف صدادار یک فرآیند فرابخشی است که برای کل هجا اعمال می شود. پالاتالیزیشن فوق قطعه ای با حرف ʹ مشخص می شود که یک حرف اول اصلاح کننده است ، برای مثال در کلمه vääʹrr «کوه، تپه».

همچنین ببینید

مراجع

  1. ^ abc van der Hulst, H., & van de Weijer, J. (1995). هارمونی واکه. در JA Goldsmith (Ed.), The handbook of Phonological theory (ص 495-534). آکسفورد: بلک ول.
  2. ^ رز، اس. واکر، آر (2011). "سیستم های هارمونی". در J. Goldsmith; جی. ریگل; A. Yu (ویرایشگران). کتاب راهنمای تئوری واج شناسی (ویرایش دوم) . بلک ول.
  3. ^ کو، اس (2018). هارمونی ریشه زبان و کنتراست واکه در زبانهای شمال شرق آسیا . اتو هاراسوویتز
  4. ↑ کو، اس.، جوزف، ا.، و ویتمن، جی (2014). پیامدهای مقایسه ای تجزیه و تحلیل هارمونی ریشه زبان برای پروتو-تونگوسی، پروتو-مغولی و پروتو-کره ای. در M. Robbeets & W. Bisang (Eds.). تغییر پارادایم: در زبانهای فراآسیایی و فراتر از آن (صص 141-176). فیلادلفیا، PA: جان بنجامینز.
  5. ^ کو، اس (2011). تضاد واکه ها و هارمونی واکه ها در زبان های مغولی تغییر می کند. زبان پژوهی، 47 (1)، 23-43.
  6. ↑ Svantesson, J.-O., Tsendina, A., Karlsson, A., & Franzén, V. (2005). هارمونی صدادار. در آواشناسی مغولی (ص 46-57). نیویورک، نیویورک: انتشارات دانشگاه آکسفورد.
  7. ↑ گادفری، آر (2012). مداخله مبهم در هارمونی مصوت مغولی خلخایی: گزارشی متضاد. مقالات مک گیل در زبان شناسی، 22 (1)، 1-14.
  8. ↑ Barrere, I., Janhunen, J. (2019). هارمونی مصوت مغولی در زمینه اوراسیا. مجله بین المللی زبان شناسی اوراسیا، 1 (1).
  9. ↑ Öztopçu, Kurtuluş (2003). آذربایجان ابتدایی (2. چاپ چاپ). سانتا مونیکا، کالیفرنیا؛ استانبول: [سیمرغ]. ص 32، 49. شابک 975-93773-0-6.
  10. ^ نمونه هایی از روکا و جانسون (1999:150)
  11. ↑ اسمولک، امی (2011). هارمونی واکه در تووان و ایگبو: تحلیل های نظری آماری و بهینه. پایان نامه کارشناسی، کالج Swarthmore https://www.swarthmore.edu/sites/default/files/assets/documents/linguistics/2011_Smolek.pdf
  12. ↑ جم، بشیر (1 اکتبر 2020). «هماهنگی مصوت در فارسی». لینگوا​ 246 : 102905. doi :10.1016/j.lingua.2020.102905. ISSN  0024-3841.
  13. ↑ گولیا، یانوس (1966). کرستوماتی اوستیاک شرقی . انتشارات دانشگاه ایندیانا، سری اورالیک و آلتائیک. جلد 51. صص 37-39.
  14. ↑ رینگن، کاترین او. هایناماکی، اوروککی (1999). "تغییر در هارمونی صدادار فنلاندی: یک حساب OT". زبان طبیعی و نظریه زبانشناسی . 17 (2): 303-337. doi :10.1023/A:1006158818498. S2CID  169988008.
  15. ↑ اسمیت، اریک جی ام (2007). "هرمونی و فهرست مصوت سومری". مجله مطالعات خط میخی . 57 .
  16. ↑ میکالوفسکی، پیوتر (2008). "سومری". در وودارد، راجر دی (ویرایش). زبان های باستانی بین النهرین، مصر و اکسوم . انتشارات دانشگاه کمبریج. ص 17.
  17. ↑ Issam M. Abu-Salim Journal of Linguistics Vol. 23، شماره 1 (مارس، 1987)، صفحات 1-24
  18. ↑ جفری خان (16 ژوئن 2016). گویش نوآرامی مسیحیان آشوری اورمی (جلد 4). بریل. ص 138–. شابک 978-90-04-31393-4.
  19. ^ abcde Derek Nurse, Gérard Philippson, The Bantu languages ​​, Routledge, 2003. ISBN 0-7007-1134-1 
  20. ↑ لوجنگا، کنستانس کوچ. "دو نوع هارمونی مصوت در ملیلا (M.24)" (PDF) . SIL ، دانشگاه لیدن . بایگانی شده از نسخه اصلی (PDF) در 19 جولای 2011 . بازیابی شده در 22 نوامبر 2009 . {{cite journal}}: مجله استناد نیاز دارد |journal=( کمک )
  21. ^ بکمن، جیل ان. (1997). "وفاداری موضعی، خنثی سازی موقعیت و هماهنگی واکه شونا". آواشناسی . 14 (1): 1-46. doi :10.1017/S0952675797003308. ISSN  0952-6757. JSTOR  4420090. S2CID  8386444.
  22. ^ ab "Alvaro Arias. «La armonización vocálica en fonología funcional (de lo sintagmático en fonología a propósito de dos casos de metafonía hispánica)»، Moenia 11 (2006): 111–139».
  23. ^ abc Lloret (2007)
  24. ↑ دلوچی، راشل (2016). Fonetica e fonologia dell'armonia vocalica. Esiti di -A nei dialetti della Svizzera italiana in prospettiva romanza . توبینگن: نار فرانک ورلاگ. شابک 978-3-7720-8509-3.
  25. ^ زی یوشیدا، یوکو. "لهجه ها در توکیو و کیوتو کیفیت واکه ژاپنی از نظر مدت زمان و قدرت صدور مجوز" (PDF) . بازبینی شده در 25 اکتبر 2016 .
  26. ↑ پاستر، مری (2004). "هماهنگی و انسداد ارتفاع صدادار در بوکان اسکاتلندی" (PDF) . آواشناسی . 21 (3): 359-407. doi :10.1017/S0952675704000314. S2CID  53455589.
  27. ↑ دن وود، فیلیپ (ژانویه 1999). تبتی. شابک 9027238030.

کتابشناسی