stringtranslate.com

تئودوریک کبیر

تئودوریک (یا تئودریک ) بزرگ (454 - 30 اوت 526)، همچنین به نام تئودوریک امل ، [b] پادشاه استروگوت ها (475-526) و فرمانروای پادشاهی مستقل استروگوت ایتالیا بین سال های 493 و 526، [b ] 3] نایب السلطنه ویزیگوت ها (511–526) و یک پاتریسیون از امپراتوری روم شرقی . تئودوریک به عنوان فرمانروای قلمروهای ترکیبی گوتیک، امپراتوری را کنترل می کرد که از اقیانوس اطلس تا دریای آدریاتیک امتداد داشت . اگرچه خود تئودوریک فقط از عنوان "پادشاه" ( رکس ) استفاده می کرد، برخی از محققان او را به جز نام یک امپراتور روم غربی توصیف می کنند، زیرا او بر بخش بزرگی از امپراتوری روم غربی سابق که به عنوان Res Publica توصیف می شد ، حکومت می کرد. در سال 497 از قسطنطنیه، شاهنشاهی سابق امپراتوری غربی را دریافت کرد و از آن استفاده کرد، توسط اشراف ایتالیایی با عنوان شاهنشاهی نامیده شد و از قدرت های امپراتوری شناخته شده در شرق، مانند نامگذاری کنسول ها استفاده کرد.

این مقاله شامل شخصیت های گوتیک است . بدون پشتیبانی رندر مناسب ، ممکن است به جای حروف علامت سوال، کادر یا نمادهای دیگر را مشاهده کنید.

تئودوریک در کودکی یک نجیب زاده استروگوتیک به عنوان گروگان به قسطنطنیه برده شد و در آنجا سالهای شکل گیری خود را گذراند و تحصیلات روم شرقی ( padeia ) را دریافت کرد. تئودوریک در حدود سال 470 به پانونیا بازگشت و در طول دهه 470 علیه سارماتی ها لشکرکشی کرد و برای نفوذ در میان گوت های روم بالکان رقابت کرد و در سال 471 به عنوان پادشاه شناخته شد. امپراتور زنون او را به فرماندهی نیروهای روم شرقی در سال 483 منصوب کرد و کنسول در سال 484. با این وجود، تئودوریک در خصومت های مداوم با امپراتور باقی ماند و مکرراً به قلمرو روم شرقی حمله کرد.

به دستور زنون، در سال 489 تئودوریک به اودوآسر ، پادشاه ایتالیا حمله کرد و در سال 493 پیروز شد. او به عنوان حاکم جدید ایتالیا، از مدیریت قانونی رومی و فرهنگ علمی حمایت کرد و در عین حال برنامه ساختمانی بزرگی را در سرتاسر ایتالیا ترویج کرد. [4] در سال 505 او به بالکان گسترش یافت و تا سال 511 پادشاهی ویزیگوت اسپانیا را تحت کنترل مستقیم خود درآورد و هژمونی را بر پادشاهی بورگوندیا و وندال برقرار کرد . تئودوریک در سال 526 درگذشت و در مقبره ای بزرگ در راونا به خاک سپرده شد . او به عنوان شخصیت دیتریش فون برن در افسانه قهرمانی آلمانی زندگی کرد .

جوانی و سوء استفاده های اولیه

تئودوریک در سال 454 پس از میلاد در پانونیا در سواحل نویزیدلر در نزدیکی کارنانتوم ، پسر پادشاه تئودمیر ، نجیب زاده آمالی آلمانی ، و کنیزش ارلووا به دنیا آمد . [5] این تنها یک سال پس از آن بود که استروگوت ها نزدیک به یک قرن سلطه هون ها را کنار گذاشتند . به همین منظور، هانس اولریش ویمر، مورخ، بیان می‌کند که «دوران کودکی تئودوریک در زمان درگیری‌های خشونت‌آمیز بین گروه‌های غیر رومی سپری شد که تلاش می‌کردند خلاء قدرت ایجاد شده توسط فروپاشی امپراتوری آتیلا را پر کنند». [5] نام گوتیک او، که توسط زبان شناسان به عنوان *Þiudareiks بازسازی شده است ، به "مردم-شاه" یا "حاکم مردم" ترجمه می شود. [6]

در سال 461، زمانی که تئودوریک هفت یا هشت ساله بود، در قسطنطنیه به گروگان گرفته شد تا از پیمانی که تئودمیر با آگوستوس لئو یکم (حکومت 457–474) منعقد کرده بود توسط استروگوت‌ها اطمینان حاصل شود. طبق مفاد این معاهده، گوت‌های پانونی موظف بودند «گروگانی از تبار سلطنتی را به دربار امپراتور تسلیم کنند». در این مورد آن گروگان تئودوریک بود. [7] این معاهده همچنین هر سال حدود 300 پوند طلا به قسطنطنیه پرداخت می کرد. [8] تئودوریک توسط بهترین معلمان قسطنطنیه به خوبی آموزش دیده بود. [9] موقعیت او او را ارزشمند کرد، زیرا خانواده امل که او از آنجا آمده بود (آنطور که تئودوریک گفته است)، [10] ظاهراً از قرن سوم پس از میلاد بر نیمی از گوتی‌ها حکومت می‌کردند. پیتر هدر، مورخ، استدلال می‌کند که ادعاهای تئودوریک احتمالاً تبلیغاتی خودستایی بوده و سلسله امل محدودتر از آن چیزی است که مفسران مدرن تصور می‌کنند. [11] تا سال 469، تئودوریک در قسطنطنیه ماند و در آنجا سال‌های شکل‌گیری را گذراند تا «به همه رومانیتاها برسد » که نسل‌های ویزیگوتی بالتی را به دست آورد. [ 12] امپراتور لئو اول با تئودوریک مورد لطف قرار گرفت . [3]

هنگامی که لئو شنید که ارتش امپراتوری او در حال عقب نشینی از گوت ها در نزدیکی پانونیا است، تئودوریک را با هدایایی و بدون هیچ تعهدی به خانه فرستاد. [14] [د] در بازگشت در 469/470، تئودوریک رهبری مناطق گوتیک را که قبلاً توسط عمویش والامیر اداره می‌شد، به عهده گرفت ، در حالی که پدرش پادشاه شد. اندکی بعد در نزدیکی سینگیدونوم ( بلگراد امروزی ) در موزیای بالا ، بابایی، پادشاه تیسا سرماتی، اختیار خود را به هزینه قسطنطنیه گسترش داده بود. تئودوریک با مشروعیت بخشیدن به موقعیت خود به عنوان یک جنگجو، با شش هزار جنگجو از دانوب گذشت، سرماتی ها را شکست داد و بابایی را کشت. این لحظه احتمالاً موقعیت او را متبلور کرد و نشانگر آغاز سلطنت او بود، علیرغم اینکه واقعاً هنوز تاج و تخت را نگرفته بود. [16] شاید برای اثبات اقتدار خود به عنوان یک شاهزاده آمالی، تئودوریک منطقه تسخیر شده Singidunum را برای خود نگه داشت. [17]

در طول دهه 470، گاهی اوقات به نام خود امپراتوری، تئودوریک مبارزاتی را علیه رقبای احتمالی گوتیک و دیگر دشمنان امپراتوری شرقی به راه انداخت که او را به یک شخصیت مهم نظامی و سیاسی تبدیل کرد. یکی از رقبای اصلی او ، تئودوریک استرابون، رئیس گوت‌های تراسیایی (استرابو به معنای "دخم کن") بود که شورش بزرگی را علیه امپراتور زنون رهبری کرده بود . تئودوریک با یافتن زمینه های مشترک با امپراتور، توسط زنون پاداش گرفت و فرمانده نیروهای روم شرقی شد، در حالی که مردم او فودراتی یا فدراسیون های ارتش روم شدند. [18] در سال 471، تئودوریک توسط 6000 گوتی که قبلاً علیه دنگیزیچ حاکم هونیک در سالهای 467–468 شورش کرده بودند، به عنوان پادشاه استروگوت ها شناخته شد . [19]

زنو تلاش کرد تا نقش یکی از سرداران ژرمنی را در مقابل دیگری بازی کند و از فرصتی که در سال 476/477 به دست آورد، استفاده کند، زمانی که - پس از شنیدن درخواست‌های تئودوریک برای سرزمین‌های جدید از آنجایی که مردمش با قحطی مواجه بودند - به تئودوریک استرابون فرمانی را پیشنهاد کرد که زمانی به تئودوریک تعلق داشت. خشمگین از این خیانت، تئودوریک خشم خود را علیه جوامع در کوه‌های رودوپ معطوف کرد ، جایی که نیروهایش دام‌ها را فرماندهی می‌کردند و دهقانان را سلاخی می‌کردند، استوبی را در مقدونیه غارت می‌کردند و می‌سوزانیدند و از اسقف اعظم هراکلیا تدارکاتی می‌خواستند . [20] غارت گوتیک سرانجام باعث حل و فصل زنون شد، اما تئودوریک در ابتدا از هرگونه مصالحه امتناع کرد. تئودوریک یکی از معتمدان خود به نام سیدیموند را برای مذاکره با زنو به اپیداوروم فرستاد . [21] در حالی که فرستاده روم و تئودوریک در حال مذاکره بودند، زنون نیروهایی را علیه برخی از واگن‌های تئودوریک، که تحت حمایت ژنرال توانا او تئودیموند بودند، فرستاد. غافل از این خیانت، گوت های تئودوریک حدود 2000 واگن را از دست دادند و 5000 نفر از مردم او به اسارت درآمدند. [22]

او در سال 479 با کمک خویشاوندش سیدیموند مردم خود را در اپیروس اسکان داد . در سال 482 به یونان یورش برد و لاریسا را ​​غارت کرد. بدشانسی، شورش ها و تصمیمات ضعیف، زنو را در موقعیتی ناگوار قرار داد، [e] که متعاقباً باعث شد او به دنبال توافق دیگری با تئودوریک باشد. در سال 483، زنون تئودوریک را به عنوان magister militum praesentalis [24] و منصوب کنسولی در سال 484 منصوب کرد، به موجب آن او استان‌های دانوبی Dacia Ripensis و Moesia Inferior و همچنین مناطق مجاور را فرماندهی کرد. [25]

سلطنت کنید

پادشاهی استروگوتیک (به رنگ زرد) در مرگ تئودوریک کبیر (526 پس از میلاد)

تئودوریک در جستجوی دستاوردهای بیشتر، اغلب استان های امپراتوری روم شرقی را ویران می کرد و در نهایت خود قسطنطنیه را تهدید می کرد. در سال 486، اختلاف چندانی در مورد خصومت های آشکار بین تئودوریک و زنون وجود نداشت. امپراتور به دنبال کمک بلغارها شد که به همین ترتیب توسط تئودوریک شکست خوردند. [26] در سال 487، تئودوریک عملیات تهاجمی خود را علیه قسطنطنیه آغاز کرد، شهر را محاصره کرد، حومه های مهم استراتژیک را اشغال کرد، و آب آن را قطع کرد. اگرچه به نظر می رسد تئودوریک هرگز قصد اشغال شهر را نداشت، بلکه در عوض، از این حمله به عنوان وسیله ای برای کسب قدرت و اعتبار از امپراتوری شرقی استفاده کرد. [27]

استروگوت‌ها به مکانی برای زندگی نیاز داشتند و زنون با اودوآسر ، فدراتوس ژرمنی و پادشاه ایتالیا، که اگرچه ظاهراً نایب السلطنه زنون بود، مشکل جدی داشت ، اما قلمرو بیزانس را تهدید می‌کرد و به حقوق شهروندان رومی در ایتالیا احترام نمی‌گذاشت. در سال 488، زنون به تئودوریک دستور داد تا اودوآسر را سرنگون کند. برای این کار، او از طرف پادشاه روگی، فریدریک ، پسر عموی تئودوریک، گیسو، حمایت کرد . تئودوریک در پاییز 488 با مردمش به سمت ایتالیا حرکت کرد. [28] در راه با ژپیدها مخالفت کرد که در اوت 489 در سیرمیوم آنها را شکست داد . [28] با رسیدن به ایتالیا، تئودوریک در نبردهای ایسونزو و ورونا پیروز شد. در سال 489. [29]

بار دیگر، تئودوریک توسط زنون در سال 490 تحت فشار قرار گرفت تا به اودوآسر حمله کند . [30] ارتش تئودوریک توسط نیروهای اودوآسر در فانزا در سال 490 شکست خورد ، اما پس از کسب پیروزی در نبرد رود آدا در 11 اوت 490، دوباره دست بالا را به دست آورد. برتری در شبه جزیره ایتالیا [32] تئودوریک اودوآسر را در راونا تا 2 فوریه 493 محاصره کرد ، زمانی که معاهده ای امضا شد که پادشاهان را به عنوان حاکمان مشترک ایتالیا امضا کرد. [31] تئودوریک در 5 مارس 493 وارد راونا شد، [33] و ضیافتی برای جشن گرفتن این پیمان در 15 مارس ترتیب داده شد. [31] در این جشن، تئودوریک پس از نان تست، شمشیر خود را کشید و اودوآسر را زد و او را از استخوان ترقوه تا ران به دو نیم کرد. [34] همراه با اودوآسر، تئودوریک وفادارترین پیروان پادشاه را نیز سلاخی کرد و او را ارباب ایتالیا کرد. [35]

با کشته شدن اودوآسر و متفرق شدن نیروهایش، تئودوریک اکنون با مشکل اسکان مردمش مواجه شد. [36] تئودوریک که نگران نازک شدن بیش از حد خط امل بود، معتقد بود که نمی تواند 40000 نفر از افراد قبیله خود را در سراسر شبه جزیره ایتالیا پخش کند. [37] چنین ملاحظاتی او را به این نتیجه رساند که بهترین کار استقرار استروگوت‌ها در سه منطقه متمرکز است: اطراف پاویا ، راونا و پیکنوم . [37] پادشاهی تئودوریک یکی از «رومی‌ترین» دولت‌های بربر بود و او با موفقیت در بیشتر ایتالیا به مدت سی و سه سال پس از خیانتش به اودوآسر حکومت کرد. [38]

او در سال 500 از رم بازدید کرد و در آنجا به مدت 6 ماه اقامت کرد و بازی هایی را در سیرک، احتمالاً در کولوسئوم، برگزار کرد و غلات را برای مردم رومی که شاید از زمان اودوآسر قطع شده بود، تجدید کرد. [39]

تئودوریک هژمونی خود را بر پادشاهی بورگوندی و واندال (همراه با خانواده سلطنتی ویزیگوتیک) از طریق اتحاد ازدواج گسترش داد. او با خواهر پادشاه قدرتمند فرانک، کلوویس ، ازدواج کرده بود - احتمالاً برای به رسمیت شناختن قدرت فرانک. [40] او هنگام ازدواج با پادشاه وندال‌ها و آلان‌ها، تراساموند، جهیزیه قابل توجهی را همراه با نگهبانی متشکل از 5000 سرباز به همراه خواهرش آمالافریدا فرستاد . [41] در 504-505، تئودوریک قلمرو خود را در بالکان با شکست دادن گپیدها گسترش داد و استان پانونیا را به دست آورد. [35] تئودوریک نایب‌نشین پادشاه ویزیگوت، نوه‌اش آمالاریک شد ، پس از شکست آلاریک دوم توسط فرانک‌ها تحت فرمان کلوویس در سال 507. فرانک‌ها توانستند کنترل آکیتن را از ویزیگوت‌ها خارج کنند، اما در غیر این صورت تئودوریک می‌توانست آن را شکست دهد. تهاجمات آنها [42] [43]

در سال 511، پادشاهی ویزیگوتیک تحت کنترل مستقیم تئودوریک قرار گرفت و یک ابر دولت گوتیک را تشکیل داد که از اقیانوس اطلس تا دانوب امتداد داشت. در حالی که مناطقی که به دست فرانک ها از دست داده بودند به همین شکل باقی ماندند، تئودوریک پس از مرگ کلوویس با وارثان پادشاهی فرانک قرارداد صلح منعقد کرد. [44] شواهد اضافی از نفوذ گسترده سلطنتی پادشاه گوتیک شامل اعمال شوراهای کلیسایی است که در تاراگونا و جرونا برگزار شد. در حالی که هر دو در سال‌های 516 و 517 رخ داده‌اند، قدمت آن‌ها به «سال‌های سلطنت تئودریک» برمی‌گردد که به نظر می‌رسد در سال 511 آغاز می‌شود. [45]

آجری با نشان تئودوریک، که در معبد وستا ، رم یافت شد. این عبارت "+REG(nante) D(omino) N(ostro) THEODERICO [b]O[n]O ROM(a)E" را می‌خواند، که ترجمه می‌شود با استاد ما تئودوریک خوب که در روم سلطنت می‌کند [این آجر ساخته شد] .
امپراتوری تئودوریک در اوج قدرت خود در سال 523، با قلمرو مشخص شده با رنگ آبی که مستقیماً توسط تئودوریک اداره می شود و مناطق آبی روشن تحت سلطه او.

تئودوریک نیز مانند اودوآسر ظاهراً تنها یک نایب السلطنه برای آگوستوس در قسطنطنیه بود، اما با این وجود، سبک امپراتوری را پذیرفت و به طور فزاینده ای بر «وضعیت نئو امپراتوری» خود تأکید کرد. [46] به گفته مورخ پیتر براون، تئودوریک عادت داشت اظهار کند که «یک گوت توانا می‌خواهد مانند یک رومی باشد؛ فقط یک رومی فقیر می‌خواهد شبیه یک گوت باشد». [47] مانند نمایندگان امپراتوری شرقی، تئودوریک انتخاب کرد که لباس‌هایی به رنگ ارغوانی بپوشد که از رنگ‌های امپراتوری تقلید می‌کرد و شاید حتی برای تقویت اعزام امپراتوری آگوستوس آناستاسیوس اول ، که موقعیت تئودوریک را به عنوان همکار امپراتوری مشخص می‌کرد. [48] ​​وقایع نگارانی مانند کاسیودوروس لایه‌ای از مشروعیت را برای تئودوریک و قبیله امل اضافه کردند که او از آن‌ها به‌عنوان مشارکت‌کنندگان در تاریخ بزرگ‌تر مدیترانه که به دوران اسکندر مقدونی بازمی‌گردد، آمد . [49] در واقع - حداقل تا حدی به دلیل ارتش قدرتمندش - او توانست از نظارت امپراتوری اجتناب کند و معاملات بین امپراتور و تئودوریک برابر بود. با این حال، بر خلاف اودوآسر، تئودوریک به توافقی که منعقد کرده بود احترام گذاشت و به شهروندان رومی در قلمرو پادشاهی خود اجازه داد که تابع قوانین روم و سیستم قضایی روم باشند. [50] در این میان، گوت ها تحت قوانین و آداب و رسوم خود زندگی می کردند. در سال 519، زمانی که گروهی از مردم کنیسه های راونا را به آتش کشیدند ، تئودوریک به شهر دستور داد تا آنها را با هزینه خود بازسازی کند. [51]

تئودوریک قبل از مرگش مشکلاتی را تجربه کرد. او دخترش آمالاسوینتا را با یوتاریک ویزیگوت ازدواج کرده بود ، اما اوتاریک در اوت 522 یا 523 درگذشت، بنابراین هیچ ارتباط دودمانی پایداری بین استروگوت ها و ویزیگوت ها برقرار نشد، که تنش بین امپراتوری شرقی و غرب را برجسته کرد. [52] آگوستوس جدید ، جاستین اول - که جایگزین آناستاسیوس شد، مردی که تئودوریک با او روابط خوبی داشت - تحت تأثیر برادرزاده‌اش ژوستینیان بود . به نحوی، دیدگاه‌های امپراتوری علیه غرب سخت‌تر شد و صحبت از سقوط روم در این دوره پدیدار شد، که منجر به پرسش‌هایی درباره مشروعیت حکومت بربرها شد. [52] روابط خوب تئودوریک با مجلس سنای روم به دلیل توطئه احتمالی سناتورها در سال 522 بدتر شد و در سال 523، تئودوریک فیلسوف و کارمند دربار بوئتیوس و پدرزن بوئتیوس سیمماخوس را به اتهام خیانت در ارتباط با توطئه ادعایی [53] برای نقش خود، تئودوریک بوئتیوس را در سال 524 اعدام کرد. [54] [f] [g]

علیرغم روابط پیچیده بین تئودوریک و دامادش، پادشاه کاتولیک بورگوندی، سیگیزموند ، این دو به مدت پانزده سال از صلح متقابل برخوردار بودند. [57] سپس در سال 522، Sigismund پسر خود - نوه Theodoric - Sigeric را کشت. اقدامی که خشم تئودوریک را برانگیخت و او با حمله به پادشاهی بورگوندیا با همراهی فرانک ها تلافی کرد. بین این دو قوم، نیروهای بورگوندی زیگیزموند با دو جبهه روبرو شدند و شکست خوردند. [57] در همین حال، گودومار، برادر آریایی زیگیزموند، خود را به عنوان پادشاه بر قلمرو باقیمانده بورگوندی تثبیت کرد و برای یک دهه حکومت کرد. [58]

زمانی که خواهر تئودوریک، آمالافریدا، به دنبال مرگ همسرش، تراساموند، پادشاه سابق وندال، احتمالاً جهت جانشینی وندال را تغییر داد، هیلدریک ، پادشاه وندال جدید کاتولیک ، او را به همراه همراهان گوتیک به قتل رساند. [ 57] تئودوریک خشمگین شد و برای بازگرداندن قدرت خود بر پادشاهی وندال زمانی که در تابستان 526 بر اثر اسهال خونی درگذشت ، خشمگین شد . به عنوان نایب السلطنه از آنجایی که آتالاریک تنها ده ساله بود که تئودوریک درگذشت. نقش او این بود که وصیت نامه سیاسی حاکم مرده را انجام دهد، [i] به دنبال توافق با سنا، و حفظ صلح با امپراتور بود. [60] ناگهان گوت‌ها که زمانی متحد بودند از هم جدا شدند و نوه تئودوریک، آمالاریک، پادشاهی تازه مستقل ویزیگوتی را برای پنج سال بعد اداره کرد. [60]

وزن برنز، منبت کاری شده با نقره، با نام تئودوریک، صادر شده توسط بخشدار کاتولینوس در رم، 493–526

خانواده و نسل

تئودوریک یک بار ازدواج کرده بود. او در معزیه صیغه ای به نام نامعلوم داشت که از او صاحب دو دختر شد:

تئودوریک با ازدواج خود در سال 493 با آئودفلدا بت پرست - خواهر کلوویس که در زمان عروسی آنها آریایی تعمید یافت - صاحب یک دختر شد: [66]

پس از مرگش در راونا در سال 526، تئودوریک توسط نوه‌اش آتالاریک جانشین او شد . [ 60] آتالاریک در ابتدا توسط مادرش آمالاسوینتا، که به عنوان نایب السلطنه بین سالهای 534 و 535 خدمت می کرد، نمایندگی می شد . ، پس از درگذشت او سقوط کرد. [60] لشکرکشی های بعدی یوستینیانوس به ایتالیا - که سلطنت طولانی مدتش از 527 تا 565 به گفته مورخ مایکل کولیکوفسکی، گذار از «عهد باستان به قرون وسطی در غرب لاتین» را مشخص می کند - ضربه نهایی را به پادشاهی زمانی غالب تئودوریک وارد کرد. [69]

برنامه ساختمان

تئودوریک بازسازی شهرهای رومی و حفظ آثار باستانی در ایتالیا را ترویج کرد. [70] در سال 500، تئودوریک، خود رم مورد توجه ویژه قرار گرفت، که می خواست سازه هایی را که قبلاً در اثر زمان و بربرها آسیب دیده بودند، بازسازی کند، زیرا همانطور که او فکر می کرد، ساختمان های بزرگ روم شاهد عظمت، قدرت آن بود و به او دستور داد. معماران برای بازگرداندن همه آنچه "باستان" بود. [71] تلاش‌های او برای حفظ حیرت و تحسین در نسل‌های آینده طراحی شده بود. [72] شهرت آثار ساختمانی تئودوریک به دوردست سوریه رسید . [73] در مجموع، برنامه ساختمانی تئودوریک شاهد ساخت و ساز و مرمت جدید گسترده تری نسبت به امپراتوران روم غربی پس از هونوریوس (395-423) بود. [74]

راونا

تصویر موزاییکی از جلوی کاخ تئودوریک در قسمت بالایی دیوار جنوبی شبستان سن آپولیناره نووو در راونا. تئودوریک و دربارش توسط رومیان شرقی از تصویر حذف شدند.

تئودوریک بیشتر توجه معماری خود را به پایتخت خود، راونا اختصاص داد. [75] او منبع آب راونا را با تعمیر قناتی که در ابتدا توسط تراژان ساخته شده بود بازسازی کرد . [75] طبق تواریخ کاسیودوروس، تعدادی از شهرها توسط شرکت‌های ساختمانی تئودوریک تجدید شدند، که برخی از آنها حتی از شگفتی‌های باستانی پیشی گرفتند. [76] مورخ جاناتان جی آرنولد به کنایه می گوید:

شهرهای شمالی مانند راونا، ورونا، پاویا، میلان، پارما، کومو، آکویلیا، و سایر شهرهای دیگر، دیوارهای جدید یا بهبود یافته، کاخ‌ها، قنات‌ها، کلیساها، حمام‌ها و مجموعه‌ای از ساختمان‌های چشمگیر و باشکوه دیگر را دریافت کردند که همگی برای ساکنان مربوطه خود تکرار می‌کنند. اهمیت خود را در یک امپراتوری روم که به تازگی احیا و احیا شده است و پیوند چنین ایده هایی با مداخله یک شاهزاده دلسوز و فداکار ، تئودوریک. [77]

مقبره تئودوریک در راونا
اپی گرافی که در اصل در آمفی تئاتر ساخته شده در پاویا توسط تئودوریک قرار داده شده است و در آن به بازسازی هایی که بین سال های 528 و 529 توسط آتالاریک انجام شده است ، موزه های مدنی پاویا اشاره شده است .

او یک "بازیلیکای بزرگ هرکول " را در کنار مجسمه عظیم خود قهرمان ساخت. [75] برای ترویج آریانیسم، پادشاه یک کلیسای جامع آریایی کوچک به نام ایا آناستازیس را که شامل تعمیدگاه آریان است، سفارش داد . [78] سه کلیسای دیگر که توسط تئودوریک در راونا و حومه‌های آن ساخته شد، S. Andrea dei Goti، S. Giorgio و S. Eusebio، در قرن‌های 13، 14 و 15 تخریب شدند. [79] تئودوریک با الگوبرداری از کاخ بزرگ قسطنطنیه، کاخ تئودوریک را در راونا برای خود ساخت . [80] این گسترش یک ساختار رومی قبلی بود. [81] کلیسای کاخ مسیح نجات دهنده باقی مانده است و امروزه به عنوان کلیسای سنت آپولینار نووو شناخته می شود . [82] این کلیسای عبادت شخصی تئودوریک بود و به طور خاص مطابق با سلیقه او الگوبرداری شد. [83] مجسمه سوارکاری تئودوریک در میدان روبروی کاخ برپا شد. [84] مجسمه‌هایی مانند این نمادهای جهان باستان بودند و شباهت سوارکاری تئودوریک به معنای نشان دادن وضعیت او به عنوان فرمانروای بلامنازع امپراتوری غرب بود. [85]

تئودوریک کبیر در راونا دفن شد، اما استخوان‌های او پراکنده شد و مقبره‌اش پس از فتح شهر در سال 540 به کلیسا تبدیل شد. [ 86 ] مقبره او یکی از بهترین بناهای تاریخی راونا است. برخلاف تمام ساختمان‌های معاصر دیگر در راونا که از آجر ساخته شده‌اند، مقبره تئودوریک به طور کامل از چوب‌های سنگی مرغوب ساخته شده است . [87] احتمالاً به عنوان اشاره ای به سنت گوت ها که منشأ آن در اسکاندیناوی است، معمار فریز را با الگویی که در تزئینات فلزی اسکاندیناوی قرن 5 و 6 یافت می شود تزئین کرد. [88] [89]

رم

کاخ دومیتیان در تپه پالاتین با استفاده از درآمدهای مالیاتی که به‌ویژه دریافت می‌شد بازسازی شد. در حالی که دیوارهای شهر رم بازسازی می شد، شاهکاری که توسط سنای رم با مجسمه طلایی تئودوریک جشن گرفته شد. [73] کوریا سنا، تئاتر پومپی ، قنات‌های شهر، فاضلاب‌ها و انبار انبار مرمت و تعمیر شدند و مجسمه‌هایی در آمفی‌تئاتر فلاویان برپا شد . [73]

دین

در سال 522، فیلسوف بوئتیوس به عنوان magister officiorum (رئیس کلیه خدمات دولت و دربار) منصوب شد . بوئتیوس یک اشراف رومی و اومانیست مسیحی بود که فیلسوف، شاعر، الهی‌دان، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، مترجم و مفسر ارسطو و دیگر مشاهیر یونانی نیز بود. [90] به سختی می توان این خدمتگزار و قربانی نهایی تئودوریک را به دلیل تأثیرش بر فلسفه، به ویژه فلسفه مسیحی، در سراسر قرون وسطی دست بالا گرفت. رساله ها و تفاسیر بوئتیوس به کتاب درسی دانش آموزان قرون وسطی تبدیل شد و فیلسوفان بزرگ یونان به جز ترجمه های لاتین او ناشناخته بودند. [91] [j] اعدام بوئتیوس چیزی برای از بین بردن تنش بین آریایی ها و کاتولیک ها انجام نداد، بلکه صرفاً سؤالات دیگری در مورد مشروعیت امپراتوری بربرها ایجاد کرد. [92]

کلیسای سنت آپولینار نووو ، کلیسای کاخ تئودوریک در راونا

تئودوریک از ایمان آریایی (غیر تثلیثی) بود ، و در سالهای پایانی زندگی او دیگر حامی آریایی جدا شده از تساهل مذهبی که در اوایل سلطنتش به نظر می رسید، نبود. در واقع، مرگ او چیزی را که می‌توانست به آزار و شکنجه بزرگ کلیساهای کاتولیک در تلافی اقدامات یوستینیانوس در قسطنطنیه علیه آریایی‌ها تبدیل شود، کوتاه کرد.» [93] علیرغم سزاروپاپیسم بیزانسی ، که قدرت امپراتوری و کلیسایی را در یک شخص ادغام می کرد - به موجب آن عقاید آریایی تئودوریک تحت دو امپراتور جداگانه تحمل می شد - این واقعیت باقی ماند که برای اکثر روحانیون در سراسر امپراتوری شرقی، تئودوریک یک بدعت گذار بود. [94] در پایان سلطنت او، نزاع هایی با رعایای رومی خود و امپراتور بیزانس، ژوستین اول، بر سر موضوع آریانیسم به وجود آمد. این نزاع ها در نهایت به شهادت بوئتیوس و پاپ جان اول در اثر گرسنگی در سال های 524 و 526 انجامید. روابط بین دو قلمرو رو به وخامت گذاشت، اگرچه توانایی های نظامی تئودوریک، بیزانسی ها را از جنگ علیه او منصرف کرد. پس از مرگ او، این اکراه به سرعت محو شد. [95]

میراث

تئودوریک در تلاش برای بازگرداندن شکوه روم باستان ، در یکی از صلح‌آمیزترین و پر رونق‌ترین دوره‌های ایتالیا بر ایتالیا حکمرانی کرد و بر این اساس به دلیل تلاش‌هایش در ساختمان‌سازی و تحمل مذهبی‌اش به عنوان یک تراژان و والنتینین اول جدید مورد ستایش قرار گرفت. [96] اهداف دوراندیشانه او شامل گرفتن بهترین چیز از فرهنگ روم و ترکیب آن با انرژی گوتیک و قدرت فیزیکی به عنوان راهی به سوی آینده بود. [97] روابط نسبتاً دوستانه بین گوت ها و رومی ها نیز پادشاهی تئودوریک را قابل توجه می کند. [98] خاطرات سلطنت او او را به قهرمان افسانه های قرون وسطایی آلمان تبدیل کرد ، مانند دیتریش فون برن، جایی که این دو شخصیت نماینده یک شخص بودند. [99]

مجسمه برنزی تئودوریک کبیر (توسط پیتر ویشر بزرگ ، ۱۵۱۲–۱۳)، از بنای یادبود امپراتور ماکسیمیلیان اول در کلیسای دادگاه در اینسبروک

مورخ جان جولیوس نوریچ نوشت:

هیچ فرمانروای آلمانی دیگری که تاج و تخت خود را بر روی ویرانه های امپراتوری غرب برپا می کرد، دارای کسری از دولتمردی و بینش سیاسی خود نبود. و زمانی که او درگذشت... ایتالیا بزرگترین فرمانروایان قرون وسطایی خود را از دست داد که تا زمان شارلمانی بی نظیر بود . [100]

پذیرایی قرون وسطایی

تئودوریک شخصیت مهمی در افسانه‌های قهرمانی ژرمنی به‌عنوان شخصیت دیتریش فون برن ( آلمانی عالی باستان : Deotrīh ) است که در زبان اسکاندیناوی باستان با نام Þjóðrekr یا Þiðrekr و انگلیسی باستان به عنوان Þēodrīc شناخته می‌شود . در افسانه های آلمانی، دیتریش تبعیدی از پادشاهی بومی خود لمباردی می شود و با کمک اتزل علیه عموی غاصب خود، ارمنیچ ، می جنگد . فقط هیلدبراندسلید آلمانی قدیمی هنوز حاوی Odoacer ( آلمانی عالی قدیمی : Otacher ) به عنوان آنتاگونیست دیتریش است. حماسه اسکاندیناوی Þiðreks قرن سیزدهم ، بر اساس منابع گمشده آلمانی پایین، محل زندگی دیتریش را به وستفالن و شمال آلمان منتقل می کند. افسانه ها تصویری کلی مثبت از دیتریش به تصویر می کشند که تنها برخی از تأثیرات آن از سنت های منفی کلیسا قابل مشاهده است. [101] [102]

بحث تاریخ نگاری مدرن

پرتره احتمالی تئودوریک که با لباس امپراتوری در کلیسای سنت آپولینار نووو آراسته شده است . در قرن نوزدهم که به دروغ به ژوستینیان نسبت داده شده است، ممکن است نمایانگر آناستاسیوس اول یا ژوستین اول باشد .

بحث‌های مداومی در میان مورخان مدرن در مورد چگونگی ماهیت قدرتی که تئودوریک در حوزه‌های خود به کار می‌برد، وجود دارد. سنت‌گرایان برای مدتی استدلال کرده‌اند که تئودوریک یک پادشاه ژرمنی بوده است، و به عنوان چارچوب مرجع خود از منابع بیزانسی بعدی - که در طول جنگ گوتیک نوشته شده است - استناد می‌کنند که او را یک پادشاه بربر می‌دانند که صرفاً از آداب و رسوم رومی تقلید می‌کند. یکی از محققین، جاناتان جی. آرنولد، طرفدار این است که این ماهیت در طول قرن ششم تغییر کرد. آرنولد به منابع محلی و معاصر مانند Vita beatissimi viri Epiphani epiphani episcopi Ticinensis ecclesiae ، Cassiodorus Variae and Laudes یا پارس خلفی Anonymus Valesianus از مگنوس فلیکس انودیوس اشاره می‌کند، و استدلال می‌کند که در 46 غرب از آن نیفتاده است. اما صرفاً منتظر "امپراتور مناسب روم برای حکومت بر آن" بود. [103] به گفته آرنولد، این دو منبع در نهایت نشان می‌دهند که تئودوریک در واقع هم توسط اشراف ایتالیایی و هم دربار شرقی در قسطنطنیه به عنوان یک امپراتور قانونی روم غربی تلقی می‌شد. [104]

آرنولد ادعای خود را بر این واقعیت بنا کرد که تئودوریک به طور گسترده از عنوان princeps برای خود استفاده کرد و از اصطلاح Res Publica برای توصیف دامنه ای که بر آن حکومت می کرد استفاده کرد. [105] این عناوین، اگرچه قدیمی بودند، اما معمولاً برای امپراتور و امپراتوری او محفوظ بود. تراتو آرنولد توضیح می‌دهد که خویشتنداری که تئودوریک در خودداری از استفاده از عناوینی مانند امپراتور ، امپریوم یا آگوستوس نشان داد ، با هدف حفظ غرور پادشاهی شرقی و تضمین قدمت آن بود، اما این امر از ادعای تئودوریک در مورد رنگ ارغوانی کم نکرد. غرب [106] [k]

با این حال، این دیدگاه توسط سایر محققان، مانند جدیدترین زندگینامه تئودوریک، هانس اولریش ویمر، رد شده است. او ادعا می‌کند که جاناتان جی آرنولد نظرات چند طرف علاقه‌مند از اشراف ایتالیایی را با ارزش می‌بیند. این منابع اندک، نزدیک به تئودوریک و بی طرفی مشکوک، نباید برای استنباط نظر کلی نسبت به تئودوریک از همه طبقات جمعیت ایتالیا و یا در قسطنطنیه استفاده شوند. [109] او همچنین بیان می‌کند که این دیدگاه از موقعیت تئودوریک نمی‌تواند به دوگانگی حاکمیت خود بپردازد، زیرا مجبور است وفاداری هر دو بخش رومی و گوتیک مردمش را حفظ کند. ویمر بیان می کند که "تئودوریک اخیراً در این نظریه که تئودوریک عملاً یک امپراتور روم غربی در ایتالیا بوده است، تفسیر "رومی" از تئودوریک به افراط کشیده شده است. بر اساس این دیدگاه، تئودوریک امپراتوری روم را در غرب بازسازی کرد، که او به عنوان حکومت کرد. princeps Romanus » [110] با نشان دادن تردیدهای خود در این مورد، ویمر اشاره می کند که چگونه در طول حکومت تئودوریک، دو گروه قومی - ایتالیایی-رومی ها و گوت ها - را به وضوح از هم جدا نگه داشته است. نیزه‌ها، سپرها و کلاه‌خودها) یا موقعیت‌های کلیدی در سلسله مراتب نظامی را به عهده می‌گیرند، و مدل موی بین گوت‌ها و رومی‌ها متمایز باقی مانده است، چه رسد به زبان آنها [111] در نهایت، او اظهار می‌کند که دربار شرقی هرگز رسماً تئودوریک را به عنوان یک امپراتور غربی اعتراف نکرد. شرط لازم برای تبدیل شدن به یکی از آنها، آخرین موردی که قسطنطنیه آن را به رسمیت شناخت، جولیوس نپوس بود ، که در سال 480 درگذشت. [112] به همین ترتیب، به دلایل سیاسی، پادشاهی های فرانک و بورگوندی هرگز او را به عنوان یک امپراتور به رسمیت نشناختند – که هر کدام به عنوان فرمانروا شناخته شدند. در حق خود - و به عنوان خویشاوند تئودوریک، آنها از طریق ازدواج های دیپلماتیک با یکدیگر مرتبط بودند. [113]

همچنین ببینید

یادداشت ها

  1. ↑ اینکه آیا این اصلاً یک سکه است یا یک مدال که فقط به دور گردن بسته می شود، به دلیل وزن، جزئیات و ضخامت آن، مورد بحث مورخان است. [1] کتیبه لاتین متأخر REX THEODERICVS PIVS PRINCIS نیز با «princis» احتمالاً به معنای «princ[eps] i[nvictus] s[emper]» (تقریباً «رهبر همیشه تسخیر نشده») اشتباه می‌کند. [2] به سبیل و مدل موی آلمانی توجه کنید.
  2. ^ گوتیک : *  🐌🐌🐌​​​ یونانی : Θευδέριχος , رومی شده: Theuderikhos ; لاتین : Theoderīcus .
  3. ↑ ، برای مثال، جاناتان جی. آرنولد، Theoderic and the Roman Imperial Restoration (2014) را ببینید.
  4. ↑ مورخ هرویگ ولفرام پیشنهاد می‌کند که این حرکت لئو ممکن است برای بالا بردن گوت‌های پانونی در برابر ژنرال سابقش، آسپار سرکش، که به رهبر گوت‌های تراکیا، تئودوریک استرابون، ملحق شده بود، گرفته شده باشد. [15]
  5. ↑ یکی از وقایعی که شامل بدشانسی زنون شد، مرگ نابهنگام تئودوریک استرابون در سال 481 بود. او را از اسبی پرتاب کردند و روی همۀ چادر به چوب انداختند. در غیر این صورت، ولفرام معتقد است، تئودوریک ممکن است هرگز به "بزرگ" تبدیل نشده باشد. [23]
  6. ↑ یوهانس فرید، مورخ اشاره می‌کند که هیچ مدرکی مبنی بر اینکه بوئتیوس مرتکب جنایت شده است، به دست نیامده است، اما بی‌اعتمادی به تئودوریک، که فرید استدلال می‌کند به خاطر قضاوت نادرست گناهکار بوده و احتمالاً از کارهای خود «پشیمان شده»، به پایان رسیده است. [55]
  7. ^ دو سال بعد (526) سیمماخوس نیز به قتل رسید. [56]
  8. تاریخ دقیق 30 اوت 526 ذکر شده است. [ 60]
  9. ↑ برای مدت کوتاهی، آمالاسوینتا امور استروگوت‌ها را به طرز تحسین‌آمیزی اداره کرد و در سال 530 گیپیدها و هرولی را که سعی در تصرف پانونیا داشتند، شکست داد. او با واگذاری اراضی در شمال دورنس، رابطه خود را با بورگوندی ها تقویت کرد، هنگامی که جناح های داخلی او را تهدید می کردند، از قسطنطنیه درخواست پناهندگی سیاسی کرد و پسر عمویش تئوداهاد را متقاعد کرد تا قبل از اینکه به او خیانت شود، او را هم فرمانروای پادشاهی گوتیک کند. [61]
  10. ↑ کاسیودوروس در سال 523 جانشین بوئتیوس به عنوان قاضی تئودوریک شد . می‌توان روی این مورخ و درباری متانت‌کار حساب کرد که می‌تواند به مکاتبات رسمی کمک کند. "از نظر پادشاه، شما [کاسیودوروس] قاضی دوستانه و صمیمی محترم بودید. زیرا هنگامی که او از مراقبت های رسمی خود رها شد، به گفت و گوی شما توجه کرد تا دستورات حکیمان را پیدا کند تا بتواند خود را شایسته ای با بزرگان قرار دهد. مردان قدیم که کنجکاو بودند، مایل بودند در مورد مسیر ستارگان، جزر و مد دریاها و فواره های افسانه ای بشنود، تا مطالعه جدی او در علوم طبیعی باعث شود که او فیلسوف واقعی ارغوانی به نظر برسد" (کاسیودور). کتاب نامه، Variae 9.24.8).
  11. ↑ جاناتان جی. آرنولد ادعای خود را با بیان این که تئودوریک به عنوان یک امپراتور رفتار می کرد، با استفاده و پوشیدن لباس سلطنتی بازگردانده شده توسط آناستازیوس اول دیکوروس در سال 497 ، ادعای خود را توجیه می کند . شرق تا حدی که به پادشاه استروگوتیک اجازه نامگذاری کنسول ها داده شد. سپس لاتین کردن نام او به Flavius ​​Theodoricus، حرفه اداری کامل او در شرق، که با یک کنسولگری در سال 484 به اوج رسید که به او اشرافیت سناتوری و توانایی تحمیل قوانین رومی بر مردم ایتالیا-روم و گوتیک را به طور یکسان داد. [108]

مراجع

  1. ↑ سیلبر 1970، ص. 42.
  2. ^ Steffens 1903, p. 3.
  3. ^ ab Frassetto 2003, p. 335.
  4. ↑ جانسون 1988، ص 74، 95.
  5. ^ ab Wiemer 2023, p. 83.
  6. ^ لانگر 1968، ص. 159.
  7. ^ ویمر 2023، ص. 84.
  8. ^ هدر 2013، صفحات 4-5.
  9. ^ جانسون 1988، ص. 73.
  10. ^ Geary 1999، ص. 122.
  11. ^ هدر 2013، ص. 6.
  12. ^ Wolfram 1988, p. 262.
  13. ^ Wolfram 1988, p. 263.
  14. ^ Wolfram 1988, p. 265.
  15. ↑ Wolfram 1988, pp. 264-265.
  16. ^ Wolfram 1988, p. 267.
  17. ^ برنز 1991، ص. 56.
  18. ^ فراستتو 2003، ص. 337.
  19. ^ کیم 2013، ص. 242.
  20. ^ برنز 1991، صفحات 58-59.
  21. ^ برنز 1991، ص. 59.
  22. ^ برنز 1991، ص. 63.
  23. ^ Wolfram 1988, p. 276.
  24. ^ التون 2018، ص. 204.
  25. ^ برنز 1991، ص. 64.
  26. ^ Wolfram 1988, p. 277.
  27. ↑ Wolfram 1988, pp. 277-278.
  28. ^ ab Heather 2013, p. 50.
  29. ↑ هدر 2013، صفحات 50-51.
  30. ↑ Rosenwein 2009, p. 43.
  31. ^ abc Heather 2013, p. 51.
  32. ↑ دلبروک 1990، ص. 289.
  33. ^ التون 2018، ص. 221.
  34. ↑ نورویچ 1988، ص. 179.
  35. ^ ab Halsall 2007, p. 287.
  36. ^ برنز 1991، ص. 80.
  37. ^ ab Burns 1991, p. 81.
  38. ^ جیمز 2014، ص. 83.
  39. ^ هوچکین 1896، ص. 275.
  40. ↑ جیمز ۲۰۱۴، ص ۸۶.
  41. ↑ جیمز 2014، صفحات 86-87.
  42. ↑ Heydemann 2016، صفحات 29-30.
  43. ^ جیمز 2014، ص. 87.
  44. ^ Wolfram 1988, p. 245.
  45. ^ کالینز 2004، ص. 41.
  46. ^ Halsall 2007, p. 290.
  47. ^ براون 1989، ص. 123.
  48. ↑ آرنولد 2014، ص. 96.
  49. ^ براون 1989، ص. 128.
  50. ^ جانسون 1988، ص. 74.
  51. ^ براون 2007، ص. 421.
  52. ^ ab Halsall 2007, p. 291.
  53. ^ Halsall 2007, pp. 291-292.
  54. ^ براون 1989، ص. 132.
  55. ^ فرید 2015، ص. 28.
  56. ^ Boethius 2000, p. xiv.
  57. ^ abc Wolfram 1997, p. 256.
  58. ↑ Wolfram 1997, pp. 256-257.
  59. ↑ Wolfram 1997، ص 176، 225.
  60. ^ abcde Wolfram 1997, p. 225.
  61. ^ ab Wolfram 1997، صفحات 225-227.
  62. ^ دیلی 2015، ص. 88.
  63. ^ برنز 1991، ص. 97.
  64. ^ آموری 1997، ص. 269.
  65. ^ برنز 1991، ص. 98.
  66. ^ هارتمن 2009، ص. 27.
  67. ↑ هارتمن 2009، صفحات 25-26، 34-36.
  68. ^ هارتمن 2009، ص. 25.
  69. ↑ Kulikowski 2019، ص. 293.
  70. ^ جانسون 1988، ص. 76.
  71. ^ تونگ 2001، ص. 36.
  72. ^ تونگ 2001، صص 36-37.
  73. ^ abc جانسون 1988، ص. 77.
  74. ^ جانسون 1988، ص. 95.
  75. ^ abc جانسون 1988، ص. 78.
  76. ^ آرنولد 2014، ص. 199.
  77. ↑ آرنولد 2014، ص. 200.
  78. ^ جانسون 1988، ص. 79.
  79. ^ جانسون 1988، ص. 80.
  80. ^ جانسون 1988، ص. 82.
  81. ^ جانسون 1988، ص. 81.
  82. ^ جانسون 1988، ص. 85.
  83. ↑ آرنولد 2014، ص. 109.
  84. ^ جانسون 1988، ص. 87.
  85. ↑ آرنولد 2014، ص. 108.
  86. ↑ Ring, Salkin & La Boda 1996, p. 556.
  87. ^ جانسون 1988، ص. 93، 96.
  88. ↑ Näsman 2008, p. 31.
  89. ^ Stenroth 2015، ص. 142.
  90. ↑ کونیگزبرگر 1987، صفحات 43-44.
  91. ↑ کونیگزبرگر 1987، ص. 44.
  92. ^ Heydemann 2016، ص. 32.
  93. ^ اودانل 1995.
  94. ↑ انبه 2002، ص. 14.
  95. ↑ واسیلیف 1950، صص 321-28.
  96. ↑ آرنولد 2014، ص 58، 58fn، 73fn.
  97. ^ اوون 1990، ص. 97.
  98. ^ فلچر 1997، ص. 98.
  99. ^ Lienert 2008، ص. 3.
  100. ↑ نورویچ 1988، ص. 180.
  101. ↑ Haymes & Samples 1996، صفحات 20-21.
  102. ^ هاینزله 1999، صفحات 1-10.
  103. ↑ آرنولد 2014، ص. 10.
  104. ↑ آرنولد 2014، صفحات 7-8، 58-61، 70-92.
  105. ↑ آرنولد 2014، صفحات 88-91.
  106. ↑ آرنولد 2014، صفحات 88-91، 110-113، 170-174.
  107. ↑ آرنولد 2014، صفحات 70-72.
  108. ↑ آرنولد 2014، صفحات 152-153، 158-159.
  109. ^ ویمر 2015.
  110. ^ ویمر 2023، ص. 16.
  111. ^ ویمر 2023، ص. 153.
  112. ^ ویمر 2023، صفحات 22-23.
  113. ↑ ویمر 2023، صفحات 238-240.

منابع

در ادامه مطلب

لینک های خارجی